Kurumsallaşmada Temel Amaç Olarak Sürdürülebilirlik

Kurumsallaşma kavramının her zihinde canlandırdığı süreç ve amaçları farklılık arz edebiliyor; Müteşebbisler için düzenli çalışan personel, üst düzey yöneticiler için stratejik planlar doğrultusunda oluşturulan yol haritaları, idari kadro için sosyal ve yan haklar, teknik kadrolar için İSG ve olumlu çalışma şartları. Zaman içerisinde aşınmış ve yanlış süreçlerden dolayı yıpranmış bir kavram aynı zamanda.

Kurumsallaşmanın şeffaflık, ölçülebilirlik vb. göstergelerinin yanında temel amaçlarından biri de sürdürülebilirliktir. Sürdürülebilirliği aşağıdaki kategorilerde değerlendirelim;

Aile İlişkilerinde Sürdürülebilirlik;

Aile şirketlerinin önemli bir oranının hayatını devam ettirememesinin en önemli nedenlerinden biri de aile ilişkileridir. Baba – oğul, kardeşler, kuzenler vb. şirketin yönetiminde olan aile üyelerinin aralarındaki anlaşmazlıklar şirkete direkt olarak etki etmekte, zaman zaman parçalanmaya hatta şirketin satışına / iflasına neden olabilmektedir. Aile ilişkilerindeki sürdürülebilirliğin en önemli önlemi problemler başlamadan ve üyeler olumlu / olumsuz taraf olmadan aile – şirket ilişkilerindeki unsurların Aile Anayasası, Esas Sözleşme vb. çalışmalar ile netleştirilmesi ve yazıya dökülmesidir. Böylece aile veya ortaklık ilişkilerinde karşımıza çıkabilecek birçok ihtilaf önceden istişare edilerek mutabakata varılmakta ve karşılaşıldığında ise herhangi bir sorun yaşamadan süreç atlatılabilmektedir.

İş Süreçlerinde Sürdürülebilirlik;

İnsan kaynağının değişkenliği iş süreçlerindeki sürdürülebilirliği en önemli riskidir. Sadece kişilerin hafızalarında bulunan bilgiler, kişilere bağlı ilişkiler, tamamen inisiyatif üzere yürüyen süreçler, işgücü planlaması ve yedekleme eksikliği vb. nedenler ile yönetici ve çalışanlardaki değişimler, şirketlerdeki iş süreçlerinin sürekliliğine direkt olumsuz yansımaktadır. Kurumsallaşma sürecinde kişisel bilgi & tecrübelerin kurumsal hafızaya kazandırılması ve kariyer planlama & yedekleme yöntemleri ile öznel insan kaynağında bağımlılık azaltılmakta, böylece organizasyondaki sorumluluğu üstlenen kişilerin değişmesi veya yokluklarındaki iş süreçlerindeki problemler minimize edilebilmektedir. İnsan kaynağı öznesine bağlı olunan değil, kurumsal süreçler ile ekstra katma değer üreten pozisyona getirilebilmektedir.

Ürün / Hizmet Kalitesinde Sürdürülebilirlik;

Kalite de aynı kurumsallaşma gibi birçok kişi tarafından yanlış algılanan bir kavramdır. Nitelikli, özellikli bir ürün veya marka imajı güçlü olan bir şirket kaliteli olarak tanımlanabilmektedir. Kalite, en özet tanımı ile standartları belirlenmiş olan ürün veya hizmetin belirlenen standartlara uygun olarak sunulmasıdır. Taahhütlere uygunluk markaların kurumsallık algısındaki en önemli kriterlerdendir. Kalitede sürdürülebilirlik için öncelikle şirketin sunmakta olduğu ürün veya hizmetlerin standartlarının belirlenmesi, ikinci aşamada ise bu standartlarda ürün veya hizmetin sunulmasını güvence altına alacak süreçlerin (planlama, satınalma, depolama, üretim / hizmet sunum, paketleme, sevkiyat vb.) ve kontrol noktalarının tanımlanmış olması gerekmektedir. Böylece şirketin müşteriler sipariş / sözleşmede tanımlanan beklentilerine uygun olarak ürünü temin ettiklerinden dolayı müşteri memnuniyeti sağlanmaktadır.

Finansal Sürdürülebilirlik;

Faaliyet temel amacı karlılık olan ve düzenli bir nakit akışı olmadan yürüyemeyecek şirketler için hiç kuşku yok ki en temel ihtiyaç finansal sürdürülebilirlik. Doğru bilgi veren, dönemsel olarak karşılaştırılabilir, belirli rasyolar üzerinden performans ve risklere yönelik sinyaller veren bir mali raporlama sistemi bu adımların en temelidir. Birçok şirket yanlış mali raporlar veya mali raporları doğru okuyamadığından dolayı yaklaşan tehlikenin çok geç farkına varmaktadır. Faaliyet planlarına uygun olarak mali öngörülerin nakit akışı bazında yapılabildiği bir bütçe sistemi ise mali disiplin, büyüme stratejileri ve yatırım kararlarındaki çözüm ortağı olmalıdır. Plansız ve şirketin kaldıramayacağı yatırımlar, büyüme stratejileri şirketleri çıkılmaz bir noktaya getirebilmekte keşke bu işe hiç kalkışmasaydık dedirtebilmektedir.

Belirttiğimiz kategorilerin dışında da müşteri sürdürülebilirliği, insan kaynağı sürdürülebilirliği dahil olmak üzere birçok kategoride sürdürülebilirlik üzerine değerlendirmeler yapılabilir. Şu bir gerçek ki: sürdürülebilirlik üzerine yatırım yapmayan, bu alandaki yatırımları ve gelişim süreçlerini masraf ve zaman kaybı olarak gören şirketlerin uzun vadede var olmaları çok zor gözüküyor.

Ahmet Nedim ERDEMİR