Aile Şirketlerinde İkinci Nesil Konumlandırma; Veliaht Koçluğu

Aile şirketlerinde kurumsal bir yapıyı benimsemek son derece önemlidir. Kurumsallaşma faaliyetleri, Türkiye’de pek çok büyük ve orta ölçekli aile şirketinin gündemine aldığı ve aynı zamanda özellikle büyük ölçekli aile şirketlerinin danışmanlık ve eğitimle desteklediği bir konudur. Yine kurumsallaşma faaliyetleri kapsamında, aile şirketlerinin marka değerini yükseltmek; kurumsal kalite, verimlilik ve gelişim yolculuğunu profesyonel bir bakış açısıyla daha üst seviyelere çıkarmak; odaklanılması gereken önemli konu başlıklarındandır. Tabii ki sürdürülebilir bir başarı hikayesi için devamlılık da esastır.

21. yy'da  yüzyılda Türkiye’de aile şirketleri devamlılığın önemini daha da çok önemser oldu. Bu gelecek kaygısını zaman zaman kurucu neslin yaşadığına şahit oluyoruz. Hatta gelecekte şirket varisi olarak görülen nesillerin farklı kariyer eğilimleri olduğunu ya da bambaşka hayallerin peşinde koştuğunu da görebiliyoruz. Bu bağlamda sonraki nesilleri şirketin faaliyet alanlarıyla ilgili motive etme ve iş hayatına hazırlama, daha doğrusu aile şirketlerinin içinde yetenek ve performans değerlendirmesiyle doğru şekilde konumlandırılmalarının da şirketlerin sürdürülebilir geleceği için önem arz ettiğini fark ediyoruz. Tabii ki bununla birlikte gençlerin hayallerine ve kendilerine en uygun eğitimleri aldıklarında veya farklı çalışma disiplinlerinden beslendiklerinde de anlamlı ve değerli bir kariyer geliştirdiklerini biliyoruz. Bu kariyer seçimleri nedeniyle de gelecekte aile şirketlerinde farklı bir lider-yönetici pozisyonu aldıklarını da gözlemleyebiliyoruz.

Dolayısıyla tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de aile şirketlerinin en temel sorunlarından biri şirketin nesiller boyu sürdürülebilirliği konusu. Kurucu aile büyüğü, bazen rağmenlere rağmen, güçlü bireysel özellikleriyle, başarılı yönetici hikayesiyle üst düzey bir sistem kurabiliyor. Binbir zorlukla kurduğu ve evladı gibi gördüğü şirketini en az kendi kadar nitelikli bir yöneticiye, lidere, aslında doğal olarak da çocuğuna, çocuklarına başka bir tabirle veliahtına bırakmak istiyor olabilir. Ne var ki bu patronun kafasındaki yönetici modeli ile çocuklarının kendileri için hayal ettikleri gelecek senaryoları aynı bakış açısından besleniyor mu? Bir diğer soru da şu: bu gencin hayal ettiği yönetici profili annesinin/babasının istediği şekilde yapılanmak zorunda mı? Doğal olarak genç nesillerin kariyerleri ile ilgili gelecek resimleri bu senaryolardan pek beslenmiyor. Peki, gençlerin kariyer yolculuğu bu noktadan bakıldığında aile ile uzlaşı içinde nasıl daha bir dengeli yönetilen bir sürece dönüşür? Bu süreci yine koçluk bakış açısıyla yöneterek dengeye kavuşturabiliriz. Çünkü aileler çocuklarıyla ilgili ne kadar çok gelecek senaryosu yazarsa yazsın, gençler mutlaka kendi filmlerini çekeceklerdir. Dolayısıyla genç neslin en sağlıklı kariyer ve gelişim yolculuğunu yapmasına imkan sağlamak da ailelerin alacağı en doğru tavır olacaktır. Gençlerin kendini gerçekleştirme ve geliştirme yolculuklarına kamera tarafsızlığı ile bakabilmek ve koçluk bakış açısıyla değerlendirmek önemlidir. Onları fil kulağıyla dinlerken, kariyer yönelimlerini kartal ve arı gözüyle de analiz etmek, kariyer hedefleri için yaptıklarını ve attıkları eylem adımlarını zürafa kalbiyle değerlendirmek önemlidir. Bu metaforlarla zenginleştireceğiniz tavrınız, size ihtiyacınız olan uzlaşı kültürünü iklimlendirmenin önünü açacak bir anahtar verecektir. Çünkü bazen hayaller dünyasını gerçekçi bir yolculuğa dönüştürmekte zorlanan genç nesle koçluk yapmak profesyonel bir yol arkadaşlığı yapmakla mümkün olacaktır. Özellikle Aile Şirketlerinde genç nesle koçluk yaparken onların hem kişisel hem de iş yaşamlarına yönelik yol arkadaşlığı yapmak potansiyellerini geliştirirken, performanslarını da arttıracaktır.

Yeni nesle yapılacak “Veliaht Koçluğu” ile, gençlerin kişisel ve iş yaşamlarına dair farkındalıklarını, mutlu ve başarılı yaşama becerilerini arttırmaya, içsel kaynaklarına ulaşma, potansiyel yetenek ve performanslarını istenildiği biçim ve süreklilikte kullanmalarına destek sağlayan özel bir süreç programından bahsediyoruz. Çünkü gençlerin kariyer yolculuğunda doğru bir gelişim rotası izleyebilmeleri için güçlü sorulara cesur cevaplar verebilecek, yetenek ve performanslarıyla tüm yönetişim becerilerini bir üst seviyeye çıkarabilecek farkındalık ve donanıma sahip olmaları gerekecektir.

Yeni nesle bir anlamda “Veliaht Koçluğu” yaparken onların da kendinden önceki bazı nesiller gibi aynı şeyleri hatalar içinde öğrenmelerine, vakit kaybetmelerine ve hayatlarına dair geri dönülmesi zor kararlar almalarına gerek olmadığını deneyimleme şansımız oluyor. Veliaht Koçluğu ile ister gençler şirkette stajyer konumda olsun, ister belirli bir pozisyonda başlamış olsun, ya da henüz öğrenci olsun, bir aile şirketinin kurumsallaşması için gerekli süreçler kamera tarafsızlığıyla ele alınarak genç nesiller için tüm liderlik, yöneticilik ve insan kaynakları alanlarının gelişimine katkı sağlanır.

Taşkın TAHMAZ Koçluk, NLP, İletişim